لزوم غلبه بر سیاست‌زدگی در بحث حقوق بشر

دکتر کاظم غریب آبادی، معاون حقوق بشر قوۀ قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر ایران در سومین همایش بین‌المللی آیندۀ صلح و حقوق بشر در غرب آسیا که توسط بنیاد گفتگو و دوستی ملل برگزار شد، بیان کرد: ” اگر بتوانیم بر سیاست‌زدگی حقوق بشر غلبه کنیم، توفیقاتمان در حمایت و ارتقای حقوق بشر در سراسر جهان گسترده‌تر خواهد شد.”

دکتر غریب آبادی در ابتدای سخنرانی خود، حقوق بشر را مفهومی ریشه‌دار در ادیان الهی به ویژه تعالیم اسلامی عنوان کرد و افزود: “ابداعی که به ویژه بعد از جنگ جهانی دوم در جامعۀ بین‌المللی شکل گرفت، پدیدۀ مقدسی است؛ زیرا حقوق بشر، پدیدۀ مقدسی است. کرامت و شرافت و شأن انسان اقتضا می‌کند که از حقوق متعددی برخوردار باشد.” وی جمهوری اسلامی ایران را مدافع و حامی حقوق بشر و مخالف نقض حقوق بشر در هر گوشه‌ای از جهان دانست و خاطر نشان کرد: “این پدیدۀ مقدس، نباید سیاست‌زده شود. متأسفانه شاهد این هستیم که از حقوق بشر به عنوان ابزاری برای دستیابی به برخی اهداف و منافع کشورها استفاده می‌شود.” وی از رویکرد برخی کشورهای مدعی حقوق بشر در مؤاخذۀ سایر کشورها در این زمینه انتقاد کرد و اعلام کرد: “هیچ کشوری نمی‌تواند ادعا کند که در حورۀ حقوق بشر، کامل است. ما نیز چنین ادعایی نمی‌کنیم. از این جهت، همۀ کشورها باید در زمینۀ حمایت و ارتقای حقوق بشر گام بردارند.” وی با اشاره به صدور قطعنامه و انتخاب گزارشگر ویژۀ حقوق بشر در رابطه با برخی کشورها و به غفلت از وضعیت اسفناک حقوق بشر در برخی کشورهای دیگر، هدف قرار دادن گروه نخست را امری سیاسی دانست. وی نظامی‌گری و حضور نیروهای بیگانه، تعدی به برخی کشورهای مستقل، نقض حقوق کودکان، زنان و سایر افراد بیگناه و کشتار آنان در برخی کشورها را از جمله چالش‌های حقوق بشری غرب آسیا ذکر کرد و ادامه داد: “اگر بتوانیم بر سیاست‌زدگی حقوق بشر غلبه کنیم، توفیقاتمان در حمایت و ارتقای حقوق بشر در سراسر جهان گسترده‌تر خواهد شد.”

دبیر ستاد حقوق بشر ایران، تروریسم را به عنوان یکی از چالش‌های حقوق بشر برشمرد و افزود: “تروریسم و کشتن افراد بیگناه، نقض اصل اولیه و حق اساسی بشر برای حیات است.” وی 17000 نفر از مردم بیگناه ایران را قربانی اقدامات تروریستی برشمرد و از رویکرد تفکیک ترویست‌ها به “تروریست خوب” و “تروریست بد” انتقاد کرد و افزود: “باید با تروریسم در تمامی ابعاد و اشکال مقابله و مبارزه شود.” وی همچنین به بحث اقدامات قهری یک‌جانبه پرداخت که دامن بیش از سی کشور را در جهان گرفته است. وی این تحریم‌ها را مغایر حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد دانست و به دیدگاه مشابه گزارشگر ویژه سازمان ملل در اثرات منفی این تحریم‌ها بر بهره‌مندی از حقوق بشر اشاره نمود. دکتر غریب آبادی تأکید کرد که نقض حقوق سیاسی و مدنی، بر افراد محدودی تأثیر می‌گذارد؛ اما تحریم یک کشور، حقوق بخش گسترده‌ای از مردم آن کشور را در زمینه‌هایی مانند حق آموزش، حق بهداشت، حق غذا و حتی حق حیات نقض می‌کند. وی همچنین تحریم‌ها را ناقض حق دسترسی به دارو و استانداردهای زندگی در اقشار آسیب‌پذیر عنوان کرد و ایجاد اجماع بین‌المللی در زمینۀ محکوم کردن و غیرقانونی شمردن تحریم‌های یک‌جانبه را تحسین نمود. وی به جرایم سازمان‌یافته مانند مواد مخدر نیز اشاره کرد و اجرای برنامه‌های عینی ملی، منطقه‌ای و جهانی را برای مقابله با چالش‌های فوق را خواستار شد.

معاون حقوق بشر قوۀ قضائیه جمهوری اسلامی ایران ضمن پذیرفتن حقوق سیاسی و مدنی، آن را جزء حقوق نسل اول دانست و ضرورت توجه به حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به عنوان حقوق نسل دوم را یادآور شد. وی به حاشیه رفتن حقوق نسل دوم را امری عمدی و به منظور شانه خالی کردن از مسئولیت کشورهای توسعه‌یافته نسبت به کشورهای در حال توسعه بیان کرد. وی از نسل سوم حقوق بشر نیز یاد کرد: “حقوقی مانند حق صلح و رهایی از جنگ، حق توسعه و حقوق محیط زیست، حقوقی هستند که مختص افراد نیستند؛ بلکه حجم وسیعی از مردم در گروهی از کشورها از این حقوق بهره می‌برند.” وی حقوق بشر را همواره در حال تکامل عنوان کرد و حقوق ارتباطات را به عنوان نمونۀ این تکامل ذکر کرد و افزود: “متأسفانه، سازوکارهای حقوق بشری و جامعۀ بین‌الملل همچنان در نسل اول حقوق بشر، گیر کرده‌اند.” دکتر غریب آبادی سخنانش را با بحث راهکارهای جمعی برای حمایت از حقوق بشر پایان داد و تصریح کرد: “حقوق بشر عرصۀ اختلاف، تفاوت، جنگ، دعوا و منازعه نیست. اگر خواهان حمایت از حقوق بشر هستیم باید با یکدیگر تعامل و همکاری داشته باشیم و گفتگو کنیم.”

بنیاد گفتگو و دوستی ملل، یک نهاد غیر دولتی است که در زمینه صلح، گفتگو، همبستگی ملت‌ها و دفاع از حقوق بشر در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی فعالیت می‌کند.

خروج از نسخه موبایل