همکاران – انجمن عراقی دفاع از حقوق روزنامه نگاران
ما این انجمن را در سال 2004 با گروهی از روزنامه‌نگاران تأسیس کردیم، مقر آن در بغداد است و دفاتری در استان‌ها دارد. این انجمن را برای نظارت بر تخلفاتی که خبرنگاران در عراق در معرض آ‌ن‌ها قرار می‌گیرند و ایجاد محیطی امن برای کار روزنامه‌نگاری کار می‌کند، تشکیل داده‌ایم. انجمن همچنین برای ایجاد پناهگاه‌‌های امن برای خبرنگاران تلاش می‌کند. ما روی کارگاه‌‌های آموزشی برای روزنامه‌نگاران کار کرده‌‌‌ایم تا روزنامه‌نگاران عراقی را در مورد قوانین و مقررات آموزش دهند؛ زیرا در موضوع فرهنگ حقوقی خبرنگاران مشکل داشتیم. بعد از سال 2003 و پس از سقوط دیکتاتوری و اشغال عراق، فضای باز بسیار زیاد و تعدد رسانه‌ها به وجود آمد. این امر، بدون برنامه‌ریزی و قانون قبلی صورت گرفت. ما با مشکل افزایش موارد حمله به خبرنگاران روبه‌رو شدیم. دفتر حقوقی ما از خبرنگاران حمایت قانونی می‌کند و به آ‌ن‌ها مشاوره حقوقی ارائه می‌دهد. همچنین دفتری داریم که از روزنامه‌نگاران برای طرح شکایت یا طرح دعوی قضایی علیه آ‌ن‌ها در قوه قضاییه عراق دفاع می‌کند. ما تعدادی از این طرح دعوی‌ها را برنده شدیم. ما از طریق تعدادی از کارگاه‌‌‌‌هایی که برگزار کردیم، برای توسعه روزنامه‌‌های عراقی کار کردیم که تقریباً دو هزار خبرنگار عراقی از استان‌‌های مختلف در این کارگاه‌ها حضور داشتند.
ما برای افزایش آگاهی خبرنگاران از خطرات و چالش‌ها کار کردیم و همچنین تحقیقاتی را در مورد چالش‌‌های حضور روزنامه‌نگار عراقی در منطقه انجام دادیم. البته می‌دانید که خبرنگاران در معرض حملات بسیاری از طرف احزاب رسمی و غیررسمی قرار دارند که ممکن است ناشی از اقدام به کار روزنامه‌نگاری در محیط‌های خطرناک باشد. به همین دلیل، در معرض تعرض، تجاوز و یا تهدید قرار می‌گیرند. ما در مطبوعات عراقی از سال 2003 تاکنون 300 شهید داشته‌ایم. امسال یعنی سال 2023، می‌تواند سال خوبی باشد؛ زیرا در مقایسه با سال‌‌های دیگر که تخلفات، دستگیری خبرنگاران، ممنوعیت روزنامه‌نگاران، محدودیت خبرنگاران و یا مصادره ابزار روزنامه‌نگاری آ‌ن‌ها بیشتر بوده است، حملات کمی وجود داشته است. قبلاً این کار انجام می‌شد، اما فکر می‌کنم اکنون وضعیت تا حدودی متفاوت است. هیچ حمله‌ای وجود ندارد و در مقایسه با تعداد زیاد مؤسسات، حملات بسیار کم است.
ما اکنون در حال کار برای حمایت از پیش‌نویس قانون حق دسترسی به اطلاعات هستیم. این یک پیش‌نویس قانونی است که توسط انجمن ما، یعنی انجمن روزنامه‌نگاران عراقی ارائه شده است. این پیش‌نویس پس از یک سال کارگاه آموزشی و همایش، ارائه و از طریق کمیته‌ای در انجمن نوشته شد. این پیش‌نویس قانون در مورد حق به دست آوردن اطلاعات با توجه به زمینه‌‌های صحیح و متناسب با جامعه عراق نوشته شده است. امروزه دولت عراق به ریاست سید محمد شیاع السودانی پیش‌نویس قانونی را به شورای نمایندگان عراق ارسال کرد که ابتکار خوبی است. من بیش از شش ماه پیش در دیدار با محمد شیاع السودانی، نسخه‌ای از نوشته‌ای را که توسط انجمن دفاع از حقوق روزنامه‌نگاران عراق سازماندهی شده بود به او تحویل دادم. این نوشته در مورد پیش‌نویس قانون حق دسترسی اطلاعات است و پیش‌نویسی است که از دولت و موسسات حکومتی حمایت می‌کند و عراق را به سمت یک جهش بسیار خوب و با کیفیت بالا سوق می‌دهد. از این رو، منافع بسیاری برای جامعه عراق، قوۀ مقننه و همه نهادها را فراهم خواهد کرد.
ما روی ایجاد یک مرکز آموزشی کار می‌کنیم که اکنون در زمینۀ هماهنگی توسعه یافته است، یعنی تلاش می‌کنیم این مرکز را در زمینه حقوق بشر و توسعه کار رسانه‌ای با توجه به امکانات ساده خود توسعه دهیم. ما در تلاش هستیم تا این مرکز را بر اساس یک بینش و زمینه‌‌های صحیح بازسازی کنیم تا به تقویت جنبش روزنامه‌نگاری در عراق و ایجاد مطبوعات عراقی توانا، عالی حرفه‌ای و معتبر کمک کند.
ما همچنین دفتری در اقلیم کردستان در سلیمانیه داریم و این دفتر، گروهی از روزنامه‌نگاران و وکلا را استخدام می‌کند که برای حمایت قانونی از خبرنگاران عراقی و حمایت از حقوق روزنامه‌نگاران عراقی کار می‌کنند. این مجموعه‌ای از فعالیت‌‌های ما بود که سعی کردیم آ‌ن‌ها را در این گزارش خلاصه کنیم.
ما همچنین با همه موسسات رسانه‌ای و همه روزنامه‌نگاران در ارتباط هستیم و گزارش‌‌‌‌هایی درباره واقعیت روزنامه‌نگاری در عراق و مهم‌ترین مشکلات و چالش‌‌های پیش روی روزنامه‌نگاران عراقی می‌نویسیم و از طریق تحقیق، مطالعه و نظرنویسی درباره تسهیل کار روزنامه‌نگاری آن با این گروه‌ها مشارکت می‌کنیم. ما معتقدیم که این بسیار مهم است که کار روزنامه‌نگاری بسیار عالی و مبتنی بر معیارهای واقعی و به دور از فشارهای کاری و به دور از آنچه روزنامه‌نگاران عراقی در معرض آن هستند، باشد.
نقصی که مطبوعات عراق از آن رنج می‌برند، در درجه اول، قانون و قوانین است. این بدان معناست که ما هنوز از کمبود قوانین و مقررات حمایت کننده از آزادی مطبوعات و آزادی بیان رنج می‌بریم و این خود یک مشکل بزرگ و مانعی برای خبرنگاران عراقی است. همچنین نهادهایی هستند که باید کار رسانه‌ای را تنظیم کنند، یعنی ما نیاز به قانون تنظیم کار رسانه‌ای داریم. امروز کار رسانه‌ای خلائی شبیه هرج و مرج است و این، نیاز به قانون دارد و باید روند کار رسانه‌ای را اصلاح کرد تا بر پایه‌‌های درست بنا شود.
متشکرم
