دکتر آذرشب با بیان اینکه به موضوع گفتگو و دوستی با کلیدواژة «تعارف[1]» در آیة 13 سورة حجرات اشاره شده است، بیان کرد که این آیه باید سرلوحة فعالیت‌های بنیاد باشد. ایشان در ادامه به برخی موانع دوستی میان ملتهای مسلمان مانند موانع مذهبی، قومی و موانع به وجود آمده به علت منافع شخصی اشاره کردند و تأکید کردند که جهان اسلام، وحدت تمدنی دارد و باید این موانع را از سر راه بردارد.
کلیدواژة قرآنی دیگری که دکتر آذرشب در بحث گسترش دوستی بین مسلمانان مطرح کرد، واژة «احیاء[2]» بود. ایشان اندیشمند الجزایری «مالک بن نبی» را ایدئولوگ احیای وحدت تمدنی و حرکت به سوی تمدن نوین اسلامی عنوان کردند و از کارهای او به بررسی علل عقب‌ماندگی جهان اسلام و ترغیب به ازسرگیری حرکت تمدن اسلامی اشاره کردند. ایشان همچنین به اندیشمند سوری ایرانی الاصل، عبدالرحمن کواکبی اشاره کردند که در کتب «أم القری» و «طبائع الاستبداد و مصارع الاستبعاد» به علل عقب‌ماندگی جهان اسلام پرداخته است.
دکتر آذرشب تأکید کردند که تا زمانی که کینه و نفرت و به تعبیر قرآنی «غل[3]» در دل‌های مسلمانان نسبت به یکدیگر وجود دارد، دوستی شکل نمی‌گیرد. ایشان با اشاره به تفرقه‌افکنی‌های آمریکا و اسرائیل که ایران را به عنوان کشوری ضد گفتگو معرفی می‌کنند، تأکید روی اشتراکات برای گسترش گفتگو با کشورهای اسلامی را خواستار شد.
ایشان یکی از زمینه‌های گفتگو با جهان عرب را تأثیر و تأثر موجود میان ادبیات فارسی و عربی عنوان کردند. همچنین بیان کردند که محمدمهدی جواهری، شاعر عراقی و مترجم اشعار حافظ به عربی که به «بزرگترین شاعر عرب» نیز مشهور است، در این راستا گفته است که ادبیات عرب باید برای رهایی از رکود، با ادبیات فارسی پیوند بخورد.
در پایان این دیدار، دکتر آذرشب با اظهار خرسندی از فعالیت‌های بنیاد در زمینة گسترش گفتگو و دوستی میان ایران و جهان عرب، همکاری بنیاد و مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی را امری مثبت ارزیابی کرد. در دیدگاه ایشان، در روابط علمی مؤثر میان نخبگان ایران و جهان عرب، خلأ جدی وجود دارد و بنیاد گفتگو و دوستی ملل می‌تواند گام‌های بزرگی در رفع این مشکل بردارد.
[1] . يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ (سورة حجرات، آیة 13)
[2]. يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا استَجيبوا لِلَّهِ وَلِلرَّسولِ إِذا دَعاكُم لِما يُحييكُم وَاعلَموا أَنَّ اللَّهَ يَحولُ بَينَ المَرءِ وَقَلبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيهِ تُحشَرونَ (سورة انفال، آیة 24)
[3] . وَنَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ إِخْوَانًا عَلَى سُرُرٍ مُّتَقَابِلِينَ (سورة الحجر، آیة 47)