خانم وصفیه شیخو، نمایندۀ سابق مجلس عراق و عضو شبکۀ رشد و توسعۀ “نخبه” در سومین همایش بین‌المللی آیندۀ صلح و حقوق بشر در غرب آسیا خاطر نشان کرد: “داعش مردان و پسران ایزدی بالای دوازده سال را از بقیه خانواده‌هایشان جدا کرد و کسانی را که حاضر به تغییر مذهب نبودند، کشت تا هویت ایزدیان را از بین ببرد. زنان و کودکان در بسیاری از موارد، قبل از تبعید به اماکنی خاص در عراق و سوریه، این قتل‌ها را مشاهده می‌کردند.”
خانم وصفیه شیخو سخنرانی خود در موضوع نقض حقوق بشر در جریان نسل‌کشی در عراق را با بیان تعریف مفهوم نسل کشی آغاز کرد: “طبق ماده دوم کنوانسیون بین‌المللی پیشگیری از نسل‌کشی سال 1948 میلادی، هر یک از اعمالی که به قصد تخریب کلی یا جزئی یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی انجام شود، به این ترتیب که اعضای یک گروه کشته شوند یا به صورت عمدی در شرایط زندگی خاصی با هدف نابودی کامل یا جزئی قرار داده شوند یا اقداماتی برای جلوگیری از تولد کودکان در آن گروه یا فرقه تحمیل شود یا کودکان از گروهی به گروه دیگر انتقال اجباری داده شوند؛ نسل‌کشی به شمار می‌رود.” وی با اشاره به تکرار نسل‌کشی‌ها در بوسنی و هرزگوین، عراق، لبنان، فلسطین و دیگر کشورها، نسل‌کشی را یک جنایت جنگی دانست که شامل ترور، بدرفتاری، جابجایی جمعیت، کشتار یا رفتار ظالمانه با اسیران جنگی، کشتن گروگان‌ها، غارت سرمایه‌های عمومی و خصوصی و تخریب شهرها و روستاها می‌شود.
این نمایندۀ سابق مجلس عراق پس از اشاره به تخریب روستاهای کردنشین و آوارگی هزاران کُرد در دهه هفتاد و هشتاد توسط رژیم حاکم بر عراق، اعلام کرد: “هرچند دادگاه‌های بین‌المللی با محاکمه برخی از مقامات و رهبران متهم به ارتکاب جنایات جنگی در بسیاری از کشورها، نقش مهمی در افشای برخی حقایق تاریخی داشته‌اند؛ اما ناظران معتقدند که دادگاه‌های بین‌المللی، دادگاه‌هایی صوری هستند که هدفشان گمراه کردن افکار عمومی است؛ به خصوص که این داد‌گاه‌ها، بی‌طرف نیستند و بسیاری از پرونده‌ها و جنایات بزرگ ابرقدرت‌ها و متحدان آن‌ها را نادیده گرفته‌اند.” وی با اشاره به گزارش هیئت مساعدت سازمان ملل متحد برای عراق (یونامی) درمورد جنایات داعش، کشتن غیرنظامیان، آدم‌ربایی، تجاوز جنسی، برده‌داری، قاچاق زنان و کودکان، استخدام و اسکان اجباری کودکان، تخریب مکان‌های دارای اهمیت مذهبی یا فرهنگی، غارت و سلب آزادی‌های اولیه را به عنوان برخی از این جرایم برشمرد. وی بیان کرد که اعضای قومیت‌ها و گروه‌های مذهبی مختلف عراق به‌طور سیستماتیک و عمدی توسط داعش و گروه‌های مسلح وابسته به آن مورد هدف قرار گرفته‌اند و در معرض نقض گسترده حقوق بشر بوده‌اند.
گزارشگر پیشین کمیسیون حقوق زنان مجلس عراق درمورد نسل‌کشی ایزدی‌ها توسط داعش مفصل‌تر سخن گفت و حقایق تلخی از این نسل‌کشی را شرح داد: “داعش مردان و پسران ایزدی بالای دوازده سال را از بقیه خانواده‌هایشان جدا کرد و کسانی را که حاضر به تغییر مذهب نبودند، کشت تا هویت ایزدیان را از بین ببرد. زنان و کودکان در بسیاری از موارد، قبل از تبعید به اماکنی خاص در عراق و سوریه، این قتل‌ها را مشاهده می‌کردند؛ همچنین هزاران زن و دختر، که سن برخی از آن‌ها از 9 سال تجاوز نمی‌کرد، در بازار برده‌ها در استان‌های رقه، حلب، حمص، حسکه و دیرالزور سوریه به عنوان برده فروخته شدند. بر اساس این گزارش، این زنان و دختران توسط داعشی‌ها در شرایط بندگی و بردگی جنسی نگهداری می‌شدند و بارها به فروش، هدیه و یا مبادله بین جنگجویان می‌رسیدند. بسیاری از زنان و دختران ایزدی که به عنوان وسایل شخصی مبارزان محسوب می‌شد، مجبور به انجام کارهای خانه می‌شدند و از خوردن و نوشیدن کافی محروم بودند. برخی از این زنان و دختران برای فرار از این رفتار ظالمانه، خودکشی کردند.”
عضو شبکۀ رشد و توسعۀ “نخبه” در پایان سخنان خود، دولت عراق را موظف دانست تا به طور مؤثر، دقیق و بی‌طرفانه هرگونه ادعای نقض یا نادیده گرفتن قوانین بین‌المللی حقوق بشر را بررسی کند و در صورت لزوم، مسئولین چنین اعمالی را تحت تعقیب قرار دهد. وی به دولت عراق توصیه کرد تا اصلاحات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعی را با هدف تضمین صلح اجتماعی از طریق آشتی اجرا کند و پیوستن به اساسنامه رم در دادگاه کیفری بین‌المللی را در نظر بگیرد.
