آبانبار سردار بزرگ
آب انبار سردار بزرگ بزرگترین آب انبار تک گنبدی در ایران و جهان است که در سال ۱۱۹۱ هجری شمسی (۱۲۲۷ هجری قمری – ۱۸۱۲ میلادی) در محله راه ری شهر قزوین ساخته شد. این بنای گنبددار که نمونهای شاخص و منحصر به فرد در ایران به شمار میرود، دارای گنبدی بلند و آجری میباشد که نورگیرهایی بر بدنه آجری آن تعبیه شده است. این آب انبار یک نظام بزرگ و جالب از آبرسانی شهری محسوب میشود که حجم مخزن آن بالغ بر سه هزار مترمکعب است.
در دو طرف در ورودی «آب انبار سردار»، سکوی سنگی برای نشستن و استراحت وجود دارد و همچنین راه سنگی و هر پله به ارتفاع متوسط ۲۵ سانتیمتر است .جمعاً این آب انبار دارای ۵۰ پله سنگی است که به کانالی مشهور به راه شیر منتهی شده که دارای سقف قوسی شکل میباشد.ورودی آب انبار دارای یک طاق نمای عریض با قوس به صورت دو طبقه بوده که با آجرکاری و کاشیکاری در طرح هندسی آراسته شدهاست.
سقف داخلی طاق نمای میانی دارای تزیینات آجرکاری همراه با رسم بندی و استفاده تزیینات است که با کاشی جلوه بیشتری یافته است. مخزن آب این بنا مربع شکل است که در ارتفاعی مناسب بر روی آن گنبدی زیبا و بلند بر پایه مربع شکل ایجاد شده که زیبایی خاصی بهفضای آن بخشیده است. گنبد عظیم آب انبار سردار آجری است و در بالاترین قسمت آن بادگیری قرار گرفته و ارتفاع بلندترین نقطه آن تا کف آب انبار حدود ۲۸٫۵ متر است .علاوه بر بادگیر مرکزی، چهار روزن مشبک دیگر جهت تهویه در گنبد کار گذاشته شدهاست.