گنبد جبلیه و موزه سنگ جبلیه

گنبد جبلیه که در دامنه اراضی سیدحسین و مسجد صاحب الزمان واقع شده، از بناهای محکم و قدیمی کرمان است. قبل از اسلام، این گنبد به این اسم مشهور نبوده و زمانی که اعراب بر کرمان تسلط یافتند به دلیل آن که این گنبد را از سنگ ساخته بودند و بر اطراف آن کوه های مسجد صاحب الزمان و قلعه دختر و سیدحسین قرار داشت، نام آن را گنبد جبلیه یعنی گنبد کوهی گذاشتند که تاکنون به این نام مشهور است.

این گنبد در حال حاضر قریب بیست متر ارتفاع دارد و به شکل دایره ساخته شده و گنبدی است بسیار محکم و استوار که تمام آن را با ستون های قطور به استثنای سقف بالای آن از سنگ های خارا بنا نموده و فقط سقف بالای آن را به قریب پنج متر از آجرهای سفید پخته شده، ضربی زده اند. مشهور است که گچ و گِل آن را با آب مخلوط نموده بلکه خاک مخصوصی با شیر شتر درست کرده و کل بنا را با آن ساخته اند.

این گنبد دارای هشت در ورودی می باشد .قسمت بالای گنبد از آجر ساخته شده و داخل آن دارای گچ بری ها و تزییناتی است که قسمت بالا ریخته و قسمت پایین را از بین برده اند.

قدمت این گنبد را مربوط به پیش از اسلام می دانند و به دلیل استحکام دارای اهمیت می باشد. امروزه از این بنای قدیمی به عنوان موزه سنگ استفاده می شود.

موزه سنگ گنبد جبلیه دارای تعداد زیادی کتیبه سنگی، اعم از سنگ احداث بنا، یادبود و قبر است که قدمت با ارزش‌ترین آن‌ها به دوره آل بویه و سلجوقیان می‌رسد. از جمله آثار این موزه می توان به سنگ مقبره خواجه اتابک، سردر حمام گنجعلی‌خان، کتیبه مسجد آبدر رابر بافت اشاره کرد. کتیبه این مسجد، یکی از قدیمی‌ ترین کتیبه‌ هایی است که بر روی قطعه سنگی طبیعی و به خط کوفی اجرا شده است.

کوچک ترین سنگ قبر کشف شده در استان کرمان نیز در این گنجینه نگهداری می‌شود که این سنگ در سال 1377 توسط احمد ایلاقی، کشاورز دهستان قائم‌ آباد، کشف و تحویل سازمان میراث فرهنگی استان کرمان داده شد.

گالری